Breddin

Breddin: Rentustuðul og støðan í Suðurkinesiska havinum
19-10-2021
Um rentustuðul og spentu støðuna í Suðurkinesiska havinum

Tvey evni eru í Breddanum.

Støðan millum Taiwan og Kina hevur leingi verið spent. Men stríðið hjá Taiwan um sjálvræði og frælsi hevur tikið dik á seg seinastu tíðina, og nú er støðan verri enn nakrantíð. Eygleiðarar kalla sambandið landanna millum fyri eitt nervakríggj.

Kina ger alsamt meir um seg í Suðurkinesiska havinum, og javnan flúgva kinesisk hernaðarflogfør inn í taivanskt loftrúm. Tað elvir til stúran hjá taiwansku myndugleikunum, serliga tí Kina tvíheldur um, at Taiwan er ein partur av Kina, og eigur at vera undir kinesiskum valdi. Fyri fáum døgum síðani flugu 38 kinesisk hernaðarflogfør í taiwanska loftrúminum. 150 flogfør eru skrásett at flogið har innan bert fýra dagar. Tað er eitt søguliga høgt tal. Millum flogførini vóru bumbuflogfør, sum kunnu bera kjarnorkuvápn.

Gongdin seinastu tíðina hevur fingið Taiwan at brynja seg til kríggj, og í ár gjørdi landið av at hækka útreiðslurnar til verju upp í 95 milliardir kr.

Vit hyggja nærri at spentu støðuni í Syðurkinesiska havinum.

Rentustuðul aftur á breddan

Føroysk húski hava fingið rentustuðul síðani 1996. Tað var eitt hent hjálparamboð í kjalarvørrinum av kreppuni í 90unum. Men tað eru ikki longur krepputíðir, so nær er tíðin búgvin at avtaka rentustuðulin? 
Búskaparfrøðingur vitjar í útvarpsstovuni.

Tá løgtingið í 1996 samtykti rentustuðulin, bleiv hann settur til at vera 48 prosent. hann skuldi kortini lækka næstu árini, so at hann úr 1997 til 2003 lækkaði stigvíst úr 48 prosentum niður í 40 prosent.  Har bleiv hann verandi fram til 2009, tá Jóannes Eidesgaard, landsstýrismaður í fíggjarmálum, legði uppskot fram á tingi um at lækka hann úr 40 prosentum niður í 35 prosent. Tað skuldi gerast við, at hann tey næstu fimm árini skuldu lækka stigvist við einum prosentstigi. 

Við uppskotinum bleiv mett, at landskassin spardi 20 milliónir um árið. Fyri húsarhaldini bleiv mett, at ein lækking á 5 prosent í rentustuðlinum hevði sama virknað sum ein hækking í lánsrentuni á hálvt prosent. Uppskotið bleiv broytt, við onkrum broytingum, við 22 atkvøðum fyri og einari ímóti. 

Og har, á 35 prosentum, hevur hann verið síðan.

Sendingina gjørdu Hallur av Rana og Arnfríð Joensen Dahl, sum eisini var redaktørur.

Breddin

Sending um aktuel evni, sum verður send týsdag, mikudag, hósdag og fríggjadag klokkan 10:00.
Vit eru ikki samd um grunnleggjandi premissið og tað eyðkennir kjakið um fosturtøku
26-03-2024
Í juni skulu evropearar á val og sjáldsom steinsløg seta Arktis á alheims pallin
22-03-2024
Í sendingini greiðir kvinna frá, at hon trý ár eftir, at hon bað um hjúnaskilnað framvegis er gift og fíggjarliga heft at makanum
21-03-2024
Kjak er í útvarpsstovuni um førda fíggjarpolitikkin og javnstøðu, og so verður hugt at møguleikanum fyri kommunusamanlegging í Suðuroy
19-03-2024
Føroyar fingu í gjár á fyrsta sinni vitjan av toppinum í ES.
15-03-2024
Umleið 1.000 fólk og teirra familjur eru komin til Føroya gjøgnum snarskipanina, síðani hon var sett í verk í november 2021
14-03-2024
220 børn í føroyska fólkaskúlanum hava ikki føroyskt sum móðirmál.
12-03-2024
Í dag er 8. mars, og í sendingini verður ljós varpað á javnstøðuna
08-03-2024
Hava vit vant okkum við kríggið millum Hamas og Ísrael, verður spurt í sendingini. Og amerikanarar sleppa at velja millum Biden og Trump í heyst.
07-03-2024
Fosturtøka er politiskt tabu. Tað er ein niðurstøða í greinasavninum "abort - grundgevingar fyri rættin at velja sjálv". Samrøða við ritstjórarnar og politiskt kjak
05-03-2024
Hvat eru tað fyri virðismikil mineralir í føroysku undirgrundini, og reiðarafelagið fyri handilsskip sóknast eftir tvískattaavtalum
01-03-2024
Hvat er ein public service sáttmáli, og hví skulu vit hava ein?
29-02-2024