Góðan morgun Føroyar

Havnarmaðurin og heimsborgarin Jóa Pól
17-09-2021
Tað er ikki hvør maður, sum fær føðingardagsheilsu á forsíðuni á Dimmalætting, men tað gjørdi havnarmaðurin Poul, sum vanliga varð nevndur Jóa Pól, tá hann fylti 75 ár.

Bløðini skrivaðu um óvanligu lagnuna hjá Jóa Póli, sum á ungum árum var fergumaður í Havn, men seinni fór út í heim at sigla og ofta var har, sum harðast leikaði á, tá heimurin stóð í einum eldi av kríggi og orrustu. Tá hann í millumbilum var heima, sást tann fryntligi havnarmaðurin ofta millum lossingarmenn á kaiini í Havn.

Pól hjá Jóa var bæði ein staðbundin havnarmaður og ein fjakkandi heimsborgari, sum lættliga fann seg til rættis úti sum heima. Á hendan hátt umboðaði hann sjáldsama blandið av heimføðingi og heimsborgara, sum býr í mongum føroyskum sjómanni.

 

Við í bardaginum um Iwo Jima

Jóa Pól vaks upp í Gongini í Havn og tók við sum fergumaður bara 15 ára gamal, tí pápin druknaði eitt illveðurskvøld.

Sum tilkomin fór hann út í heim at sigla og sigldi bæði undir fyrra og seinna heimskríggi. Hann upplivdi nógv úti í stóru verð - bæði tá tað leikaði hart á undir spanska borgarakrígnum, og tá hann rýmdi úr Casablanca undir seinna heimsbardaga. Hann var við amerikanska herflotanum í Guam og Iwo Jima, tá amerikanarar hertóku Kyrrahavsoyggjarnar, og fegnaðist um sigurin á Japan á dansigólvinum í sjálvum Hollywood.

Tá Jóa Pól kom aftur til Føroya eftir kríggið, hevði hann verið burtur í 10 ár. Hann helt seg tætt at gamla umhvørvinum við Eystaru bryggju og niðri á Reyni og gjørdist aftur ein kend býarmynd í Havn.

 

Tvær sendingar um Jóa Pól
Í fyrru sendingini sunnudagin hoyra vit um fergumenninar í Havn. Vit hoyra Jóa Pól siga frá um Havnina um aldarskiftið og um tey fyrstu árini, hann var til skips og fór út í heim at sigla.

Í seinnu sendingini sigur Jóa Pól frá orrustum og hendingum undir seinna heimsbardaga, og vit hoyra um ta ferðina, tá amerikanski sendimaðurin, Val Peterson, í 1960 steðgaði fráferðini hja USS Bristol av Havnini, tí hann vildi heilsa uppá krígsveteranin Jóa Pól.

Sendingarnar byggja m.a. á samrøðu, sum Niels Juel Arge gjørdi við Jóa Pól í 1957, hugleiðingina "Horvnar Havnamyndir", sum Maurentius Viðstein skrivaði um fergumenninar í Havn sama ár, og frásøgn um krígssiglingina í bókini "Teir Sigldu úti".

Magni Arge leggur sendingarnar til rættis, og Finnur Hansen stóð fyri tøkniligu framleiðsluni.

Tað verður nú sunnudagin 19. September kl. 14.15 at útvarpið sendir ta fyrru av tveimum sendingum um eina sjáldsama og hugtakandi sjómanslagnu. Sendingin kallast Havnarmaðurin og heimsborgarin Jóa Pól.

Góðan morgun Føroyar

Góðan morgun Føroyar er á skránni gerandismorgnar frá klokkan 7:35 til 9:50. Sendingin loftar aktuellum evnum, hevur fastar tættir og leggur upp til interaktivitet. Alt er kryddað við tónleiki, nýggjum og eldri.   Samband: gmf@kvf.fo, telefonnummar +298 347500 Góðan morgun Føroyar á Facebook (letur upp í nýggjum kaga)
Veðrið, ársins sjúkrarøktarfrøðingur, Terji Rasmussen og ein nýggjur sangur, bókaútsøla og javnstøða í fótbólti eru evnini hesa ferð
12-03-2024
Veðrið, bjargingarvestur
11-03-2024
Veðrið, Susi & Jákup á Borg, kvinnur kyn og kynslív, ársins útvarpshitt
08-03-2024
Veðrið, økt ferðsla í Sandoynni, tónleikatiltak í Varpinum
07-03-2024
Chipmerkt djór, veðrið, sjóvinna, øðrvísi syskin, ársins útvarpshit top 10
06-03-2024
Millum tey mongu brøvini, sum komu undan kavi í London í farnu viku, eru nógv brøv skrivað av privatpersónum, og hesi eru meira forkunnug.
05-03-2024
Veðrið, komið øll við framsýning, kvinnan í kirkjuni, søgulig brøv, ljóðbøkur
05-03-2024
Bókasavnið í Skúlanum við Streymin skipar í hesum døgum fyri øðrvísi lesiátaki
04-03-2024
Hoyr alla sendingina
04-03-2024
Hoyr alla sendingina
01-03-2024
Veðrið, skotár, fólksins rødd, bindiskeið
29-02-2024
- Børn og foreldur skulu ikki vera bestu vinir, og foreldur mugu tora at taka ópopulerar avgerðir, sigur Sára Gullfoss, heilsufrøðingur
29-02-2024