Við Tórði á túri

Einbúgvin av Viðareiði (2:2)
13-06-2023
86 ára gamli Mikkjal Sørensen av Viðareiði hevur í samfull 56 ár búð einsamallur í oynni Kingitoq í Suðurgrønlandi. Vit vitja Mikkjal, sum framvegis rør út og hevur seyð

Tað tók okkum umleið ein hálvan tíma at sigla úr Qaqortoq - fyrr Julianehåb - og út til oynna Kingitoq, har Mikkjal Sørensen hevur búð einsamallur í 56 ár, mitt í stórbaru náttúruni her í Suðurgrønlandi. Hann hevur róð út og eisini havt seyð.

Mikkjal kom yvir til Grønlands at rógva út á vári í 1963, og hann hevur ongantíð verið aftur í Føroyum. Spurdur um hví, sigur hann, at tað er eingin ávís orsøk. -Tað er bara blivið soleiðis og eg havi ongantíð tráað eftir at koma aftur til Føroya, sigur Mikkjal Sørensen.

Her hevur hann síni egnu sethús og eitt seyðahús, har seyðurin hevur kunna gingið inn og út sum tað hevur passað. Tilfarið til bæði húsini fekk hann, eins og nógv onnur her í økinum í Suðurgrønlandi, frá stóru flogstøðini, sum amerikanarar høvdu undir krígnum í Narsarsuaq. Støðin helt uppat mitt í seksti árunum, um tað mundið Mikkjal búsettist her í oynni. Fólk kundu bara fara til Narsarsuaq at fáa sær tað tilfar, tey høvdu brúk fyri.  Aðrir hjálptu honum at taka niður og flyta tilfarið út í oynna, og síðani smíðaði Mikkjal alt sjálvur.

Á hávetri í 1982 var Mikkjal illa staddur. Hann hevði bruna í blindtarminum og hevði ótolandi pínu. Ísur var á sjónum, so hann var ikki førur fyri at sigla sjálvur inn til býin. So hann vavdi teppir og onnur heit klæði uttan um seg og legði seg í bátin beint við rennuna, har skip sigldu gjøgnum ísin. Hann var so heppin, at skipið hjá Sjúkrahúsinum í Qaqortoq kom fram á hann. Teir tóku hann upp og førdu hann inn til Sjúkrahúsið. Tá var blindtarmurin sprongdur. Mikkjal lá á sjúkrahúsinum í fleiri mánaðir, men kom fyri seg aftur.

Høvuðsvinnan hjá einbúgvanum av Viðareiði hevur sum sagt verið útróður, og umframt tað hevur hann havt væl av seyði, uppí 70 áseyðir. Men nú er meginparturin tikin av og hann hevur einar 10-15 ær gangandi eftir. Mikkjal rør framvegis út, serliga um summarið, og hann er framvegis sjálvbjargin í allar mátar, nú hann er blivin 86 ár. Eftir tørvi siglir hann við jolluni inn til býin eftir gassi og aðrari vøru, so hann kann lívbjara sær úti í oynni.

Áðrenn Mikkjal kom til Grønlands, fekk hann sum ungur drongur um endan av slupptíðini í Føroyum, og tað dámar honum væl at tosa um. Hann tosar eisini eitt sindur um gomul minnir í heimbygdini Viðareiði.

Spurdur hvat eitt fólk skulu hava í sær fyri at klára at búgva einsamøll so langt burtur frá øðrum fólkum í so mong ár, sigur Mikkjal Sørensen:

-Tú skal ikki vera bangin fyri nøkrum sum helst í náttúruni. Tú skalt ikki vera bangin fyri myrkri. Tú skalt ikki vera bangin fyri veðri. Og so skalt tú síggja ljóst uppá tingini í allar mátar.

 

Sendingin varð fyrstu ferð í útvarpinum hin 26. december 2021. Síðani sendingin varð gjørd, eru sethúsini hjá Mikkjali úti í oynni brunnin í grund, og tí livir hann nú í einari eldraíbúð inni í býnum

Við Tórði á túri

Í sendingini "Við Tórði á túri", sum verður send í Útvarpinum mánadag klokkan 17:05, vitjar Tórður Mikkelsen við mikrofonini bygdir og býir kring landið og varpar ljós á gerandisdagin hjá fólki.

Forvitnið er drívmegin og evni, ið ikki skapa yvirskriftir í miðlunum, hava mangan stóran týdning fyri fólkið á staðnum.

Tað eru nógvar smærri bygdir kring landið, sum sjáldan fáa pláss í miðlunum, men sum avgjørt hava sína søgu. Og hvørt menniskja hevur eina søgu at fortelja. Tað hoyra vit í reportasjunum í Útvarpinum mánadag klokkan 17:05.

Fyri at skapa eina variatión í sendingunum, vitjar Tórður Mikkelsen viðhvørt býlingar og ávísar gøtur. Hann hevur eisini lýst serlig tiltøk, m.o. Bindifestivalin og Sjómannadagin, og onkuntíð er hann á túri í øðrum londum.

Í Føroyahúsinum í Vesterbrogade 17A í Keypmannahavn er altíð okkurt á skránni og fyri ymiskar aldursbólkar. Og har er semja um, at brúk er fyri einum Føroyahúsi har
09-06-2025
77 ára gamli Sámal Bláhamar hevur verið eldsál í føroyskari ferðavinnu síðani hann var ungur maður, og brennur framvegis fyri at vísa útlendingum okkara land
02-06-2025
Vápnaflutningurin var ein sera vandamikil sigling. Vórðu vit tiknir, eri eg vísir í at vit høvdu ikki yvirlivað, staðfestir Eli Hansen, slættanesmaður sum býr í Sandavági
26-05-2025
Fyri tey sum hava seyð er hetta ein spennandi tið av árinum. Vit eru túr saman við Jón Nónklett, bónda í Lamba, og hyggja at lembingini á Eystursíðuni út móti Mjóvanesi
19-05-2025
Skálabúðin, sum var av elstu klædnahandlum í Havn, var ein familjufyritøka. Men tá eingin var at taka við, hildu tey uppat fyri átta árum síðani
12-05-2025
Lovisa Luðvíksdóttir í Hvalba hevur m.a. siglt sum verksmiðjuleiðari við norskum trolara, og tey vóru í nánd tá kjarnorkudrivni kavbáturin Kursk sakk og 118 mans doyðu
05-05-2025
Kendi lokali blaðstjórin í Klaksvík, Oliver Joensen, hevur verið eldsálin í nógvum verkætlanum og hann er framvegis virkin
28-04-2025
Klaksvíkingurin Petur Martin Johannesen, sum býr í Fámjin, hevur nógv áhugamál. Ikki minst at ferðast og læra fremmandar mentanir at kenna
14-04-2025
Seinast í hesum mánaðinum hevur Meinhard Hentze havt handil í Skúgvi í samfull 50 ár. Tá gevst hann og snarar lykilin um, og so er eingin handil í Skúgvi
07-04-2025
Jørleif Kúrberg fortaldi nógvar stuttligar søgur úr gomlu Havnini í Tórshavnar Kvøldskúla. Hesaferð hevði hann systkinabarnið Kem Poulsen við
31-03-2025
Jørleif Kúrberg var ótømandi fyri stuttligar søgur úr gomlu Havnini og honum dámdi sera væl at siga frá. Í hesum partinum hoyra vit Jørleif og Rasmus Rasmussen siga frá
24-03-2025
Jørleif Kúrberg var ótømandi fyri stuttligar søgur úr gomlu Havnini. Á søgukvøldum hjá Tórshavnar Kvøldskúla fyri nøkrum árum síðani kom hann við nógvum stuttligum søgum
17-03-2025