Málteigurin

Ítróttafólk kunnu eisini fáa slysni
14-06-2021
Slysni er gamal føroyskt orð fyri vøddaskaðar, og orðið kann eins væl brúkast í ítrótti um fipurspreinging og tað at forstrekkja

Lurtari eftirlýsir føroyska orðið, slysni, sum ikki hoyrist nógv longur. 

Ístaðin finnur tú tægraslit, fipurspreinging ella fibersprængning. Long og knortlig orð. Slysni er stutt, snøgt og føroyskt orð, skrivar lurtarin. 

Elin Henriksen sigur, at tað er so mangan, at tá ið eitthvørt nýtt kemur til landið, so fylgja orðini við, hóast vit hava frálík orð um tað sama, sum hava verið livandi mál.

- Onkur sigur framvegis slysni, sigur Elin Henriksen, og leggur afturat, at orðið hevur kanska ikki heilt neyva merking, men tað kann sigast um vøddapínu av at hava overvað seg, “forstrekkja”.

Orðið er í grundbókini í arbeiðsfysiologi og venjingarfysiologi eftir Magna Mohr og Svannu Hanusardóttur.

- Tó ikki tað sama sum andsperri/andsperra, leggur hon dent á. 

 

Eyðmjúkur og eyðmýkja

Hvussu ber tað til, at tað at vera eyðmjúkur er positivt, meðan at eyðmýkja er negativt?

Orðið merkir upprunaliga eitthvørt, sum letur seg boyggja ella benda. 

- Havi lagt til merkis, at orðið eyðmjúkur verður nýtt við øðrvísi merking nú á døgum, t.d. at onkur sigur seg eyðmjúkan taka við starvi við stórari ábyrgd, greiðir Elin Henriksen frá. 

 

Kvittan og kenslur

Eisini verða orðið, kvittan, og tað at hava eitt hvørt í kvittanum umrødd saman við ensku orðingini 'to quit'. 

Og lurtari spyr, hví 'øll' KVF-fólk spyrja: hvussu er kenslan heldur enn hvussu kennist ella líknandi?

Umframt hesi evni vóru skiljiblað, at taka broddin av, rumbuldós og tað at gána og bola til umrøðu í sendingini hesa ferð. 

 

Slóðir

Her eru nakrar hentar slóðir, um ein ikki finnur eitt orð í orðabókunum ella vil vita, hvønn uppruna eitt orð ella orðing hevur:

https://sedlasavn.setur.fo

málið.is

ordnet.dk

 

Málteigurin

Føroyskt mál og mállæra eru til viðgerðar í sendingini Málteigurin, har Elin Henriksen er gestur. Fleiri evni verða tikin upp hvørja ferð, og lurtarar kunnu eisini senda spurningar og viðmerkingar inn til sendingina, sum eisini verða svarað og viðgjørd. Sendingin er at hoyra hvønn mánamorgun klokkan 9.05 og endursend leygardag klokkan 14.00.
Føroyar hava fingið sína fyrstu løggildu stavsetingarorðabók. Tað merkir, at Stavsetingarorðabókin ásetur almennar, føroyskar stavsetingarreglur, og hvussu vit eiga at stava
25-03-2024
Kvennkynsorðið vreiði er til viðgerðar í dagsins sending, eftir at ein prestur segði vreiða heldur enn vreiði. Elin Henriksen, málkøn, greiðir frá, hvussu hetta hongur saman
18-03-2024
Lurtari hevur hug til at týða danska orðið hygejne til heilsufrøði, men tað er at avmarka hetta hugtakið alt, alt ov nógv, heldur Elin Henriksen, málkøn
11-03-2024
Orðasmíð lyftir tekstir upp á eitt hægri stig. Ein av okkara heilt góðu orðasmiðum er skaldið Martin Joensen og við dømum úr hansara tekstum tosa vit um skaldsligt orðasmíð
04-03-2024
Eitt orð, sum mong ivast í, er danska orðið omsorgssvigt, sum mangan verður týtt til umsorganarsvik. Tvey betri orð eru: umsorganartrot og vansorgan, sigur Elin Henriksen
26-02-2024
Forhoyr og frágreiðing eru ikki tað sama, og lógarverkið brúkar ikki sjóforhoyr. Tí eiga vit at siga sjófrágreiðing á føroyskum, sigur Elin Henriksen, málkøn
19-02-2024
Skriðulop, skalvalop, áarlop og omanlop eru ikki tað sama, men summi kunnu brúkast hvørt um annað
12-02-2024
Føroyska navnalóggávan er ung, og tí eru fleiri stavsetingar til summi nøvn. So sum Elisabeth/Elisabet og Christian/Kristian. Skalt tú brúka -th og ch- fylgja treytir við
29-01-2024
Millum ung hoyrist nýggjur málburður, har tey millum annað siga: 'Tað áhugar meg' heldur enn 'eg havi áhuga' ella 'hatta er áhugavert'
22-01-2024
Nýggi kongurin eitur Fríðrikur 10. akkurát sum abbin æt Fríðrikur 9., og tí er tað ikki nýtt, at kongur verður róptur Fríðrikur á føroyskum
15-01-2024
Fyrr var púra vanligt at brúka orðið, bein ella beint, um nakað, sum er rætt. Til dømis var vanligt at siga: bein klokka er 11.07
08-01-2024
Ársins orð er vitlíki, og framburðurin kann vera við bæði longum og stuttum i: [vi:t] og [vɪt]. Nýggjaru orðini tykjast at leggja seg eftir longra framburðinum
18-12-2023