- Tíðindi, mentan og ítróttur
Málteigurin
Eg síggi viðhvørt, at fólk nevna ein fugl ein lógvi, fleiri lógvar. Kunnu tit greiða frá hesum, spyr lurtari.
Elin Henriksen, málkøn, greiðir frá, at nøkur orð eru komin í bland.
Kallkynsorðið lógvi hevur ymsar merkingar. Vanligasta merkingin er, at lógvin er innsíðan á hondini (rætt honum lógvan, upp í lógvan), men tað kann eisini vera fingravøttur við avkubbaðum fingrum, lítil kalvi, lítið jarðarstykki og ovari breiði parturin á krúnublaði.
Og so hava vit fleiri ymisk kvennkynsorð, sum eita lógv. Eitt er úr sjóvarmálanum:
- 1 sandur sum alda brýtur á, tað brýtur sum á lógv (brýtur javn og samt, brot í brot)
- 2 sjógvurin tætt úti fyri sandi, lógvin brýtur; lógvin er so hvøll aldudrátturin hoyrist væl
Hetta orðið kenna vit kanska best úr Saksun, har vit kunnu fara út á Lónna og vera úti á Lógv.
Ein onnur merking við somu bending er:
loðin síða á klæði (tað ið ullast á (vovnum el. bundnum) klæði), nappur (2), lógvin er slitin av teppinum
Vanligasta merkingin av lógv er tó fuglanavnið. Hesin fitti heiðafuglurin við sínum eyðkenda ljóði, sum vit hoyra, tá ið láirnar láta.
Tá ið summi siga lógvi í staðin fyri lógv, so kann tað annaðhvørt verða bland við kallkynsorðið lógvi, ella kann tað vera bland við fuglanavnið spógvi, sum jú er kallkyn, men ljóðini líkjast.
Villur í yrkingum
Yrkingin, Á, kundi á tíðarhavið, eftir Poul F. Joensen kom út í 1942 í savninum 'Millum heims og heljar', og har hevur hon hesa stavsetingina: kundi, og kasta (við ongum ð.
Hanus G. Johansen gjørdi yrkingina kenda við at seta lag til og syngja hana, útgávan er Gaman og álvara, og har er yrkingin prentað við somu stavseting sum upprunaliga.
Bæði Poul F. og Hanus hava málføri, har u-ending vanliga verður framborin i: kundi. Og ð hoyrist ikki.
Men hevði henda sama orðingin verið skrivað eftir rættstavingini, so hevði stavsetingin verið 'Áh, kundu ... vit akker kastað'.
Spurningurin er, eiga slíkar villur at at fáa frið, ella skulu tær rættast, tá ið vit varnast tær?
Umframt hesi evni umrøða vit, um tað eitur, at ein tík gongur við ella á illum, um at føroyingar brúka orðið, koyra, so nógv, s-ljóð í hvørfalli, nær tað er neyðugt at brúka orðið, ávikavist, raðtøl og orðið, loringin.