Við Tórði á túri

Við Tórði á túri um føroysk húsdjór
20-04-2020
Í nógvar øldir tæntu føroysku húsdjórini trúliga okkara forfedrum. Nú eiga einstaklingar lívið í teimum sum eftir eru og onnur eru farin

Torgerð Matrast á Langasandi hevur føroyskar dunnur, og nógv fólk kring landið hava fingið dunnur frá henni við áminning um at halda slagið reint. Føroyska dunnan hevur eins og onnur føroysk húsdjórasløg øld eftir øld lagað seg eftir okkara viðurskiftum. Hon er minni í vavi enn tær útlendsku og klárar seg væl. Torgerð hevur eisini nakrar gæs av tí gamla føroyska slagnum og tær eru eisini minni enn tær útlendsku. 

 

Jens Ivan í Gerðinum, landbúnaðarfrøðingur, greiðir frá seyðinum, sum í veruleikanum er tann sami sum kom til landið við glandnáminum og hann hevur lagað seg til okkara viðurskifti. Hann hevur livað og lagað seg til okkara viðurskifti øll árini vit hava búleikast her. Heilivágurin og røktin hava gjørt, at seyðurin nú á døgum er nógv størri enn fyrr. Á Royndarstøðini hava tey havt tvær kýr standandi ,yri at vita um nakað føroyskt gen er eftir í teimum. Men Jens Ivan staðfestir í sendingini, at føroyska kúgvin er farin.

 

Á Royndarstøðini máta tey føroysku rossini fyri at staðfesta hvussu tey eru bygd, so tey fáa sín egna standard at ala eftir. Signa Joensen av Signabøgarði og Elisabet Thomsen úr Hvannasundi greiða rossunum. Tær siga, at tað er umráðandi at finna eitt brúksvirði fyri føroysku rossini. Tey eru ikki egnað at ríða kapp móti teimum útlendsku, men tey eru væl egnað at draga ymiskt og serliga væl egnað eru tey til børn, tí tey eru so tolin og spakfør. Signa og Elisabet eru sannførdar um at vit sjálvsagt eiga at hava okkara egna rossaslag.

 

Heiðrún Sigurðardóttir, kynbótafrøðingur úr Íslandi,  mátar rossini. Hon er hugtikin av at føroyingar hóast alt hava klárað at varðveitt føroyska rossið, sum er væl egnað til lendið í Føroyum. Okkara ross er eitt sindur styttri og væl lægri enn íslendski hesturin, men beinini og hógvarnir eru sterk. Nú eru tey 87 í tali, men tað er neyðugt at koma upp á 200 ross fyri at tryggja stovnin.

 

Karl Johan Nielsen í Vatnsoyrum tók í 1978 stig til at stovna Felagið Føroysk Ross. Tá hildu nógv fólk, at tað gamla føroyska rossið var horvið. Men við miðvísum arbeiði varð staðfest, at tað var ikki farið og álítandi blóðkanningar staðfestu, at føroyska rossið er eitt egið ross, ið ikki líkist nøkrum øðrum. Hetta gav mót um at fara undir at ala undan nøkrum útvaldum rossum. Karl Johan heldur, at at føroyska rossið hevur góðar eginleikar, sum føroyingar ikki hava dugað nóg væl at virðismett.

 

Jóna Adelaide Ólavsdóttir er forkvinna í Felagnum Føroysk Ross. Hon sigur, at felagið leggur dent á styrkirnar hjá okkara rossi. Tey eru serliga tolin, blíð og rólig. Tey eru væl egnað til alt uttan kappingar móti útlendskum rossum. Lendið tolir betri føroysk ross, tí tey eru lættari og bíligari at hava. Fleiri og fleiri fáa eyguni upp fyri dygdunum hjá føroyska rossinum. Stóra ynskið hjá felagnum beint nú er at fáa neyðugu lógarbroytingina, sum gevur loyvi at útflyta ross, so fólk uttanfyri Føroyar sleppa at hjálpa til at varðveita rossið.

Við Tórði á túri

Í sendingini "Við Tórði á túri", sum verður send í Útvarpinum mánadag klokkan 17:05, vitjar Tórður Mikkelsen við mikrofonini bygdir og býir kring landið og varpar ljós á gerandisdagin hjá fólki. Forvitnið er drívmegin og evni, ið ikki skapa yvirskriftir í miðlunum, hava mangan stóran týdning fyri fólkið á staðnum. Tað eru nógvar smærri bygdir kring landið, sum sjáldan fáa pláss í miðlunum, men sum avgjørt hava sína søgu. Og hvørt menniskja hevur eina søgu at fortelja. Tað hoyra vit í reportasjunum í Útvarpinum mánadag klokkan 17:05. Fyri at skapa eina variatión í sendingunum, vitjar Tórður Mikkelsen viðhvørt býlingar og ávísar gøtur. Hann hevur eisini lýst serlig tiltøk, m.o. Bindifestivalin og Sjómannadagin, og onkuntíð er hann á túri í øðrum londum.
Í dag er túrurin í býlinginum á Sevmýri, har nógvar søguligar uppgerðir hava verið í fótbólti, men her henda stórar broytingar júst nú. Og vit hitta fleiri fólk, ið búgva her
15-04-2024
Høvuðspersónurin á túrinum í dag er 91 ára gamli gjáarmaðurin Petur Jacob Sigvardsen, sum hevur givið fleiri og 20 bøkur út eftir at hann bleiv pensiónistur
25-03-2024
Tey hava sungið nærum kring alt landið, og tað er hugtakandi at hoyra og síggja kórið Sangfuglar við minnisveikum fólkum framføra kórsang. Kórið hevur verið til í seks ár
18-03-2024
Í ár varð serliga nógv gjørt burtur úr í sambandi við kvinnudagin 8. mars. Tiltøk vóru alla vikuna og vit hoyra um nøkur á hesum túrinum.
11-03-2024
Fyrstu sethúsini í býlinginum á Breiðabliki í Havn vórðu reist fyri góðum 20 árum síðani. Og í dag vita tey, sum har búgva, at siga frá nógvum søgum
04-03-2024
Fyri 18. ferð hava torradagar verið í Klaksvík. Eitt tiltak, sum samlar nógv fólk í sambandi við fiskivinnu og mentan. Á hesum túri vitja vit fleiri av tiltøkunum
26-02-2024
Gamla Hospital í Havn, sum varð tikið í brúk í 1829, kemur nú til heiður og æru aftur. Í 43 ár hava Vanja Petersen og onnur arbeitt við at fáa tað til eitt savn ov fortíðina
19-02-2024
Næstseinasta vikuskifti var ein hópur av tannáringum á Mini Teen Street á Kambsdali. Í sendingini hitta vit fleiri, sum eisini plaga at vera á altjóða leguni í Týsklandi
12-02-2024
400 ára gamli studentagarðurin í Keypmannahavn, Regensen, er framvegis siðbundin studentagarður og har búgva í dag fimm føroyingar. Teir gomlu siðirnir eru framvegis á Garði
05-02-2024
Útróðrarbátar í Klaksvík fáa nógvan fisk, tá tað viðrar at sleppa út. Teir eru á einum máli um, at teir hava ikki niðurfiskað toskastovnin og teir eru ósamdir við frøðingarnar
29-01-2024
Pensjonistar í Kollafirði hugna sær í Tilhaldinum millum Bóla. Men tey halda, at tey kundu verið nógv fleiri. Tilhaldið er 35 ár og tey siga, at tað var fyrsa av sínum slag
22-01-2024
Tráan eftir farnari tíð, siðvenjur og hugni eru nøkur ting, vit seta í samband við jólatíðina. Í dag vitja vit kring landið og hesin túrur er merktur av jólafyrireiking
18-12-2023