Vitan

Gamla Stokkastovan verður sum nýggj
20-01-2022
Arbeiðið at høvuðsumvæla Stokkastovuna í Tinganesi er farið í gongd

Stokkastovan er er ein av elstu bygningunum í Tinganesi. Hon er bygd nøkur fá ár eftir stóra eldin, ið herjaði alt Tinganes í 1673, tí kanningar av stokkunum vísa, at teir eru høgdir í Noregi á vári 1684.

Bygningurin hevur verið brúktur sum goymslubygningur í Gablatíðini og í 1709 yvirtikin av kongaliga einahandlinum.

 

Gomul mynd frá 1800 talinum av Tinganesi, sum H.C.Muller hevur tikið. Stokkastovan sæst væl á myndini. 

 

Gablafeðgarnir, sum høvdu Føroyar í len frá 1655 til 1709, bygdu Stokkastovuna nøkur ár eftir, at Tinganes brann í grund í 1673. Kongaligi einahandilin yvirtók bygningin í 1709.

 

Loftið verður rópt Hosuloftið, og beint við síðurna av hevur verið eitt bøkjarí. Stokkastovan hevði eisini samband við gomlu vippuna á Eystaruvág. Talan er sostatt um ein søguligan bygning, har rættliga nógv virksemi var fyrr í tíðini.

Bygningurin er í dag ikki í góðum standi, men nú verður hann høvuðsumvældur. Stokkarnir, ið eru illa farnir, verða skiftir, og allur bygningurin skal setast í uppruna stand.

Inni í bygninginum hava tey tikið gamla gólvið upp, og fornfrøðingar eru í hesum døgum farnir undir at kanna, hvat er at finna har. Alt verður skrásett og ruddað út, og so skulu tey eisini grava í moldini fyri at hyggja eftir, um nakað forkunnugt er at finna har. Hellan undir gamla gólvinum skal eisini kannast fyri innristingar og annað.

 

Gólvið er tikið upp, og nú eru fornfrøðingar farnir í gongd at kanna, hvat er at finna undir gamla gólvinum

 

Onkur hevur innrist okkurt í helluna undir gólvinum. Hetta sær út sum eitt M ella W, og tey fara at kanna alla helluna við einum serligum skannara fyri at vita, um okkurt er innrist í helluna. 

 

Nógv tilfar liggur undir gamla gólvinum, sum kann hava fornfrøðisligan áhuga.  

 

Hetta sá út sum ein undirkjaftir, men helst er hetta ein gomul stoyping av einum tanngarði.  

 

Tá ið Stokkastovan er høvuðsumvæld, verður hon sum nýggj og skal í framtíðini brúkast til ymisk almenn tiltøk.

Lurta eftir samrøðuni við Tórálv Weihe, savnsarkitekt, og Helga Mikkelsen, fornfrøðing á Tjóðsavninum.

 

Vitan

Vitan er sending, har Kári Sólstein fer í dýpdina við einum ávísum evni og tosar við serfrøðingar um tað. Hetta er sendingin, har serfrøðin fær gott pláss, og evni verða útbreidd. Ætlanin við sendingini er at loyva serfrøðingum og granskarum framat at dýpa sína vitan á ein fólksligan hátt, umframt at skapa virðing fyri gransking í Føroyum. Evni í sendingini eru alt frá tara til krabbamein.
Hví hvurvu norðbúgvarnir í Grønlandi? Tað er ein av størstu gátunum í søguni. Nýggj gransking kann kanska geva eina ábending um, hvat hendi.
16-11-2022
Sjálvt um alheimsupphitingin helt uppat í morgin, so hevði havið um allan knøttin hildið fram at hækka
15-09-2022
Tað var ógvuliga heitt í Evropa í summar. Áir tornaðu, skógareldar herjaðu, og fólk vóru um at ganga frá verðini. Orsøkin til ógvusliga hitan var jetstreymurin, sum klovnaði
13-09-2022
Tveir fyrilestrar um avbjóðingar og møguleikar í kristnari náttúrufatan.
17-06-2022
Nýggja føroysk gransking vísir, at hevur tú ávísar broytingar í íleguni APOE4, so ert tú í størri vanda at fáa sjúkuna Alzheimers.
16-05-2022
Søgn í Vágum sigur frá einum stórum vatni, sum lá tætt við Fjallavatn, sum hvarv.
15-02-2022
Arbeiðið at høvuðsumvæla Stokkastovuna í Tinganesi er farið í gongd
20-01-2022
Granskarara úr USA og Føroyum hava kannað DNA í legugrýtinum í Eiðisvatnið, og har sæst, at fyrstu seyðirnir komu har um ár 500.
16-12-2021
- Vit vita ikki, hvat hetta er fyri eitt signal, sigur David Kaplan, ið granskar løgna signalið úr rúmdini.
26-10-2021
Vit hava tikið tær fyrstu kjarnuroyndirnar og goymt tær í rovaranum, sigur Kathryn Stack frá NASA.
05-10-2021
Ann Sølviu Selmarsdóttir Purkhús, fornfrøðingur, hevur staðfest, at átta víkingagravir eru funnar í Føroyum.
28-09-2021
Fjarstýrdi rúmdarbilurin Perseverance lendi á Mars í februar. Hann er sendur til gongustjørnuna at kanna, um tað einaferð hevur verið lív á Mars.
01-04-2021