Vitan

Søgufrøðingur: Víkingatoftir mitt í Klaksvík
04-05-2018
Mett verður at elsta búseting í Klaksvík er í Vági, sigur Hans Andrias Sølvará. Er tað rætt, skulu vit heilt aftur til ár 800 - 900

Tá ið Klaksvíkar Kommuna fór undir at grava út fyri eini býarlund mitt í Klaksvík, kom øði í grindina. Gjørt varð vart við, at fyri langari tíð síðani, vórðu staðfest gomul fornminni undir moldini, og fornminnismynduleikin steðgaði arbeiðinum. Partarnir komu til eina semju, og arbeiðið kundi halda fram.

Men eru hetta aldargomul fornminni, sum liggja undir moldini Yviri á Grundum, sum økið verður rópt í Klaksvík.

- Tað vita vit heilt einfalt ikki. Tað kann verða ein víkingatoft, men tað kann eisini verða okkurt annað, sigur Hans Andrias, søgufrøðingur. Hann hevur skrivað bókina, Klakvíkar Søga.

 

Gomul mynd frá 1898 av Klakvík. Reyði ringurin vísir, hvar Yviri á Grundum er. (Myndin er úr bókini Klaksvíkar Søga)

 

Komu fram á steinsetingar í 1957

Tá ið arbeiðsmenn í 1957 í samband við vegagerð skuldu grava eina nýggja veit til Ósanna, komu teir á lagdar steinar og steinsetingar, sum lógu knappan metur undir moldini, greiðir hann frá.

- Men hvat hetta er fyri nakað, er ikki nágreinað, sigur Hans Andrias.

Søguligar- og munnligarkeldur vilja verða við, at elsta búseting í Klakvík er í Vági, sum er mitt í býnum í dag. Um tað er rætt, so eru bústaðarleivdirnar, sum eru skrásettar í Yviri á Grundum á Vágsbøi, rættiliga gamlar.

 

Lutir funnir undir útgrevstirnum í Borðoyavík. Perlan verður mett at verða frá ár 800 (Mynd úr bókini Klaksvíkar Søga)

 

Víkingalutir frá ár 800 

Fornfrøðisligur útgrevstur av víkingatoftum í Borðoyavík, fyrst í sjeytiárunum, vísir, at har er talan um sera gamla búseting. Har var millum annað funnin ein perla, ið er tíðarfest til ár 800 - 900. Um fólk eisini tá hava búð í Vági, so er talan um aldargamla búseting.

- Tí kann har verða talan um eina gomla víkingatoft, sum liggur mitt í Klakvík, sigur Hans Andrias Sølvára.

Lurta eftir samrøðuni, har hann greiðir frá, hvat man veit um út frá fornfrøðisligum-, munnligum- og skrivligum keldum, hvar tey fyrst fólkini í Bø hava búð.
 

Vitan

Vitan er sending, har Kári Sólstein fer í dýpdina við einum ávísum evni og tosar við serfrøðingar um tað. Hetta er sendingin, har serfrøðin fær gott pláss, og evni verða útbreidd. Ætlanin við sendingini er at loyva serfrøðingum og granskarum framat at dýpa sína vitan á ein fólksligan hátt, umframt at skapa virðing fyri gransking í Føroyum. Evni í sendingini eru alt frá tara til krabbamein.
Nyggjar kjarnuboringar kunnu siga okkum, hvussu veðurlagið hevur verið fyri fleiri túsund árum siðan, og nær fyrstu menniskjuni komu til oyggjarnar
17-01-2017
Um burðardygt seyðarhald og økokritikk í bókmentum
10-01-2017
Um grøna elframleiðslu, visión 2030 og framtíðartankar hjá føroyskum ungdómi
03-01-2017
Sjúrðakvæðini verða hildin at verða elligomul, men nú vil ein professari verða við, at ein prestur í Hvalba yrkti tey øll fyrst í 1800talinum
12-04-2016
Vísindini hava torførari og torførari við at sannføra fólk um tað, ið vísindini siga. Hoyr Pál, Maritu og Boga kjakast um hetta evnið
05-04-2016
David Arge Klevang Pedersen mennir saman við NASA eina nýggja stýrisskipan til rúmdarfør. Hoyr David greiða frá um Juno, Mars2020 og annað áhugavert
22-03-2016
Í sendingini hoyra vit um tað at køla mannakroppin niður og harvið steðga øllum lívi, og at fiti hjá pápum kann førast víðari til tað ófødda barnið
17-03-2016
Hvat er tað fyrsta orðið føroysk børn duga at siga? Tað er ikki mamma, hvat er tað so? Málmenning hjá føroyskum børnum er evnið í sendingini Vitan
03-11-2015
Fornfrøðingur er farin at leita eftir fornum víkingagravum í norðoyggjum. Tað er evnið í sendingini Vitan hesuferð
27-10-2015
Niels Juel Arge tosar við fornfrøðingin Sverra Dahl, um víkingagravirnar í Tjørnuvík
27-10-2015
Hetta eru evinin í hesu sendingini í røðini Vitan
20-10-2015
Iris Thomsen hevur verið og talt hval við Falklandsoyggjarnar, og í summar var stór hvalateljing í norðuratlantshavinum
13-10-2015