Spyr heldur enn spyr inn til

12-12-2019

Orðingin 'at spyrja inn til' vindur meira og meira upp á seg. Hetta kemur úr sálarfrøðini, so lat okkum heldur spyrja, sigur Elin Henriksen

Tá spurt verður inn til nakað, snýr tað seg oftast um at koma aftur um nakað, sum ein persónur kanska ikki er so tilvitaður um ella hevur tað lætt við.

- Tað kunnu vera kensluborin evni, ið eru til umrøðu, og tað er haðani, orðingin stavar, greiðir Elin Henriksen, málkøn, frá.

Hon harmast um, at føroyingar eru farnir at spyrja inn til alt frá veðrinum til politisk viðurskifti og mælir til, at vit heldur spyrja ella fregnast.

- Tað er ongin orsøk til at brúka orðingina, 'at spyrja inn til' í øllum viðurskiftum, sigur Elin Henriksen.

Pinnur trokar onnur burtur

Málteigurin viðger eisini spurningin um, nær ein galdandi málregla verður sett úr gildi, hví kvinnur umtala seg sum menn, tá tað kemur til orðið, sjálvur og so er tað orðið, pinnur, sum trokar onnur orð sum vagl, snælda, teinur, sneis og sprita, burtur.

Fyrisetingin hesaferð er um, nær man sigur fyri meg ella hjá mær.

Málteigurin

Føroyskt mál og mállæra eru til viðgerðar í sendingini Málteigurin, har Elin Henriksen er gestur. Fleiri evni verða tikin upp hvørja ferð, og lurtarar kunnu eisini senda spurningar og viðmerkingar inn til sendingina, sum eisini verða svarað og viðgjørd. Sendingin er at hoyra hvønn mánamorgun klokkan 9.05 og endursend leygardag klokkan 14.00.

At hava áhuga ella vera áhugaður

Millum ung hoyrist nýggjur málburður, har tey millum annað siga: 'Tað áhugar meg' heldur enn 'eg havi áhuga' ella 'hatta er áhugavert'

22-01-2024

Fríðrikur er elligamalt

Nýggi kongurin eitur Fríðrikur 10. akkurát sum abbin æt Fríðrikur 9., og tí er tað ikki nýtt, at kongur verður róptur Fríðrikur á føroyskum

15-01-2024

Bein klokka er vorðin røtt

Fyrr var púra vanligt at brúka orðið, bein ella beint, um nakað, sum er rætt. Til dømis var vanligt at siga: bein klokka er 11.07

08-01-2024

Vitlíki og 'vittlíki' eru bæði í lagi

Ársins orð er vitlíki, og framburðurin kann vera við bæði longum og stuttum i: [vi:t] og [vɪt]. Nýggjaru orðini tykjast at leggja seg eftir longra framburðinum

18-12-2023

Munur er á 'tá ið' og 'tá'

Hóast 'tá' líkist nógv 'tá ið' og verður brúkt oftari og meira enn 'tá ið', so er munur á hesum. Vit eiga at skilja ímillum 'tá' og 'tá ið', sigur Elin Henriksen, málkøn

11-12-2023

At leggja hond á er harðskapur

Tað er munur á at leggja hond á og hondina á. Tað fyrra merkir harðskapur uttan so at tilskilað verður, hvørs hond talan er um. Til dømis prestsins hond

04-12-2023

Søgan um hálvhosurnar

Eitt av evnunum í dagsins sending er, hví tað eitur hálvhosur. Hoyrið Elina Henriksen greiða frá áhugaverdu søguni um hálvhosur

29-11-2023

Flóvur er føroyskt orð

Lurtari spyr, um orðið flóvur er føroyskt ella ikki, og hvussu tað stavast, um so er

20-11-2023

Vit mugu góðtaka, at flestu starvsheiti eru kallkyn

Á føroyskum eru nógv starvs- og útbúgvingarheiti kallkyn, og tað noyðast vit at góðtaka, heldur Elin Henriksen, málkøn

13-11-2023

Framleiða skúgvar onnur orð til viks

At framleiða verður meira og meira brúkt, meðan onnur vanlig orð verða skúgvað til viks, heldur lurtari

06-11-2023

Ov nógv u

Vit eru farin at skriva -u har, sum -i eigur at vera. Dømi sum enduliga, náttuna og hurðuna vísa eina ovurnýtslu av -u

31-10-2023

At tapa fyri eitt lið og fyri einum liði eru hvør sítt

Tað er stórur merkingarmunur, tá ið tosað verður um eitt lið, sum hevur tapt fyri einum liði ella tapt fyri eitt lið. Her sæst væl, hvussu nógv røtt bending hevur at siga

23-10-2023