Breddin

Breddin
06-04-2021
Landstingsval í Grønlandi; kann og skal høvuðsstaðurin vaksa; korona sum felagsnevnari fyri granskingarpengar

Landstingsval er í Grønlandi í dag. Tilsamans 41.041 fólk hava valrætt, og skulu tey velja 31 fólk í landstingið. 189 valevni bjóða seg fram.
Sjey flokkar eru at velja ímillum - teir eru Siumut, Inuit Ataqatiggit, Demokraatit, Naleraq, Nunatta Qitornai, Atassut og nýggi Samstarvsflokkurin Suleqatigiissitsisut, ið fyrstu ferð stillaði upp á landstingsvalinum í 2018.
Søguliga hevur Siumut sitið tungt á valdinum í Grønlandi. Síðani Grønland fekk heimastýri í 1979 hevur flokkurin staðið á odda fyri landsstýrinum og havt landsstýrisformannin øll árini, uttan tíðarskeiðið frá 2009 til 2013. Kim Kielsen hevur verið landsstýrisformaður síðani 2014.
Men í november í fjør var Kielsen koyrdur frá sum formaður fyri Siumut. Hann tapti stríðsvalið móti Erik Jensen, sum nú er formaður fyri Siumut. Kim Kielsen er tó framvegis landsstýrisformaður - og báðir stilla teir upp til landstingsvalið.
Stórsti avbjóðari til at taka valdið í Grønlandi eftir valið ídag er Inuit Ataqatiggit, eisini nevndur IA.
Við sínum átta tinglimum er IA í dag næststørsti flokkur í Grønlandi. IA hevur staðið seg væl í veljarakanningunum, og sambært tí nýggjastu fær hann 36 prosent av atkvøðunum og 12 tinglimir í landstingið. Harvið kann 34 ára gamli floksformaðurin, Múte Bourup Egede, gerast næsti landsstýrisformaður í Grønlandi.

Vit tosa við Alice Sørensen, útvarpsstjóra hjá grønlendska Kringvarpinum, KNR.

Kann og skal Havnin vaksa
Vit hava fólkavøkstur í Føroyum í hesum døgum. Tað hevur millum annað við sær, at bústaðarneyðin er stór. Fólkavøksturin merkist serliga í høvuðsstaðarøkinum og tørvur er á at víðka um býin.
Á býráðsfundi 25. mars varð samtykt at fara undir byggiverkætlanina Stórutjørn. Sambært gerðabókini hjá kommununi, liggur økið geografiskt væl fyri, millum bústaðarøkið í Hoyvík, vinnuøkið á Hjalla og nýggja innkomuvegin, sum verður gjørdur í sambandi við Eysturoyartunnilin.
Í kommunuætlanini hjá Tórshavnar kommunu er Stóratjørn eitt av fleiri økjum, sum verður mett at hóska seg væl til býarvøkstur.

Vit tosa við Biritu Wardum, býararkitekt í Tórshavnar Kommunu; Trónd Sigurðsson, formann í byggi- & býarskipanarnevndini hjá Tórshavnar Býráð og Sjúrð Hammer, lívfrøðing á Umhvørvisstovuni.

Korona felagsnevnari fyri gransking
Meira enn tvær milliónir krónur frá privatum fyritøkum komu eftir stuttari løtu inn í Granskingargrunnin á vári í fjør, tá korona fór at herja. Nakað, sum er rættiliga óvanligt í Føroyum. Men hvat kom burtur úr, og hvørja ávirkan hava privatir pengar á granskingina?
Ein teirra, ið fekk lut í koronu granskingarpengunum, var læknin Marnar Fríðheim Kristiansen. Millum annað fekk hann, saman við øðrum, pengar til at kanna smittutølini, sjúkueyðkenni og andevni hjá korona sjúklingum í Føroyum. Sambært Marnar Fríðheim Kristiansen komu privatu pengarnir væl við.

Vit tosa við Anniku Sølvará, stjóra á Granskingarráðnum, og Marnar Fríðheim Kristiansen, lækna og granskara.

Lagt til rættis: Elin Mirjamsdóttir, Arnfríð Joensen Dahl, John Johannessen og Jón Brian Hvidtfeldt.
Redaktørur: Jón Brian Hvidtfeldt.

 

Breddin

Sending um aktuel evni, sum verður send týsdag, mikudag, hósdag og fríggjadag klokkan 10.00.
Í sendingini verður spurt, hvat skilir okkum, og um tað er ein trupulleiki, at vit eru so ósamd?
10-10-2024
Limir í løgtingsins trivnaðarnevnd og forkvinnan í fíggjarnevndini skifta orð um uppskotið frá landsstýrinum í sendingini
08-10-2024
Landsverk skal ikki blanda seg uppí arbeiðið við Suðuroyartunlinum, sigur Bjarni Hammer, limur í politiska fylgibólkinum. Landsverk er vegamyndugleiki sigur landsstýrismaðurin
04-10-2024
Føroyar eru í alsamt størri mun mál hjá teldusníkum. Nýggjasta dømi er Klaksvíkar kommuna
03-10-2024
200 milliónir meira frá ali- og fiskivinnuni skulu beint á figgjarlógina ístaðin fyri at verða koyrdir í Búskapargrunnin
01-10-2024
Talið av børnum, sum verða skrivaði inn á barnaverndarstonar hækkar tí eingin familjudepil er og stig verða nú tikin at bøta um kvinnuumboðanina til kommunuvalið
27-09-2024
Hvat vita vit um, hvat tað fer at kosta at byggja ein suðuroyðartunnil? Og hvat er klókast hjá Ingilín D Strøm at gera, nú landsstýrismálanevndin sigur at hon hevur sagt ósatt
26-09-2024
Ein óheft frágreiðing finst at trygdini í Suðuroyartunlinum og játtanin fyri sambýlið á Mýruni helt, men Almannaverkið fekk ikki tað hús, sum biðið varð um.
24-09-2024
Í sendingini í dag verður spurt, nær vit sum land kunnu avgera, at pláss ikki er fyri einum barni, men í staðin flyta tað til Danmarkar
20-09-2024
Eisini í Føroyum verður tvingsil ofta brúktur. Í fjør var hann brúktur 92 ferðir
19-09-2024
Fimti hvør føroyingur er berari av eini deyðiligari arvaligari sjúku. Vit spyrja um øll skulu fáa í boðið at verða kannaði
17-09-2024
Rektarin á Glasi sigur, at álitið á BUMR er skalað og nú er møguligt at granska í PKU kortunum
13-09-2024