- Tíðindi, mentan og ítróttur
Fyrisetingar og staðarnøvn
Ert tú úr, av ella frá eini bygd ella býi?
Hetta er eitt ivamál, ið mangan verður avdúkað í vanligari talu. Men tað er í grundini lætt at minnast til hetta, tí reglurnar eru greiðar.
Í vanligari talu vita vit vanliga, hvørjar fyrisetingar hoyra saman. Og tað eru júst tær somu, ið hoyra saman, tá ið tað snýr seg um staðarnøvn:
Í og úr
Í og úr hoyra saman: Skeiðirnar liggja í skuffuni - Tak skeiðirnar úr skuffuni.
Hon býr í Sørvági - Hon er ættað úr Sørvági.
Á og av
Á og av hoyra saman: Bókin liggur á borðinum - Bókin datt av borðinum.
Hann vaks upp á Tvøroyri - Hann er av Tvøroyri.
Við og frá
Við og frá hoyra saman: Skipið liggur við kai - Skipið legði frá kai.
Tey eru við Gjógv - Tey eru ættað frá Gjógv.
Undir og undan
Undir og undan hoyra saman: Kettan liggur undir borðinum - Kettan kemur undan borðinum?
Hon býr undir Gøtueiði - hon er ættað undan Gøtueiði.
Sigið ikki hvar ert tú frá
Ofta spyrja fólk: Hvar ert tú frá? og so verður svarið:' Eg eri frá Havn' í staðin fyri 'Eg eri úr Havn', ella 'frá Sandi' í staðin fyri 'av Sandi'.
Tað hevði verið betri, høvdu vit lært okkum at spyrja: 'Hvaðani ert tú?', tí so kann tann, sum svarar, velja ímillum í, av og frá (og undan og innan), alt eftir, hvaðan viðkomandi er ættað/-ur, sigur Elin Henriksen, málkøn.
Oftast úr ella av
Tað er bara ein bygd, har fyrisetingin er undir/undan: undan Gøtueiði, og ein, har hon er innan: innan Glyvur.
Og bara fýra bygdir, har fyrisetingin er við/frá: frá Gjógv, frá Norðskála, frá Ljósá og frá Gøtugjógv. Alla aðrastaðni eitur tað annaðhvørt úr ella av.
Ert tú í iva, so hygg inn á heimasíðuna hjá Umhvørvisstovuni, us.fo, og skriva í leitirútin: býir og bygdir í hvørjumfalli. Vel henda listan, og har standa allar fyrisetingarnar til býtir og bygdir í Føroyum.
Tak niður
Sí eisini