- Tíðindi, mentan og ítróttur
Muhammedtekningarnar 15 ár
Fyri fimtan árum síðani valdi danska blaðið Jyllands-Posten at prenta nógv umtalaðu Muhammedtekningarnar.
Á einum redaktiónsfundi í 2005 varð avgerð tikin um, at biðja 42 limir í Danske Bladtegnere um at tekna profetin Muhammed, soleiðis sum tey sjálvi sóðu hann. Sambært Islam er tað forboðið at avmynda Muhammed.
30. september 2005 vórðu 12 tekningar almannakunngjørdar í Jyllands Posten. Kulturredaktørurin Flemming Rose skrivaði eina grein um tekningarnar, sum lýsti hvussu tælufrælsi hjá miðlum og stovnum var skert í samband við islam, og hvussu hetta ikki samsvaraði við virðini í demokratiska partinum av heiminum.
Í Danmark kyknaði kjakið um talufrælsi av álvara. í muslimsku londunum í Miðeystri prutlaði undir lokinum. Tað var galið nokk at tekningar av profetinum vórðu útgivnar, men at teknarin Kurt Westergaard hevði avmyndað Muhammed við eini bumbu í turbanini - tað var ovboðið.
Í 2006 valdu nøkur arabisk lond at boykotta danskar vørur. Men forsætisráðharrin Anders Fogh Rasmussen vildi ikki revsa blaðið ella tey sum høvdu teknað Muhammedtekningarnar.
Mótmælisgongur vóru í londum í Miðeystri, Asia og Afrika. Eldur var settur á danskar sendistovur, Dannebrog var brent í gøtunum og tað gjørdist vandamikið at vera dani í summum londum.
Danska fregnarænastan PET handtók í 2008 tríggjar menn fyri at ætla at drepa Kurt Westergaard. Orsøkin til morð-ætlanina var Muhammedtekningin hjá Westergaard. 17 donsk bløð valdu stutt eftir at endurprenta tekningina av Muhammed við bumbuni í turbanini.
Tá byrjaði onnur bylgja av Muhammed-kreppuni.
Hóttanir frá yvirgangsbólkum í Miðeystri kulmineraðu við einum álopi á donsku sendistovuna í Islamabad á sumri í 2008, har seks fólk lótu lív. Al-Qaida tók ábyrgd fyri álopið, ið var ein hevnisøk fyri Muhammedtekningarnar.PET hevur síðani avdúkað og steðgað fimm álopsroyndum á Jyllands Posten.
Franska satirublaðið Charlie Hebdo var í 2015 útsett fyri einum skotálopið í París, tí tey høvdu útgivið satiriskar tekningar av Muhammed. 12 fólk lótu tá lív. Rættarmálið mótið nøkrum av teimum sum stóðu aftanfyri álopi á skrivstovuna hjá Charlie Hebdo í 2015 byrjaði herfyri. Í tí sambandi endurprentaði Charlie Hebdo nakrar av Muhammedtekningunum sum elvdu til álopi í 2015. Hetta førdi í farnu viku til eina bumbuhóttan og eitt kníválop, sum var uttanfyri gomlu skrivstovuna hjá Charlie Hebdo. 2 fólk vóru særd.
Jyllands-Posten vil ikki prenta Muhammedtekningarnar aftur, tí vandin fyri terror er ov stórur og atliti til stravsfólkini á blaðnum vigar tyngri. Tað sigur Palle Weist, opinionsredaktørur á Jyllands Posten, við danskar miðlar í dag.
Hoyr samrøðuna við Kartin Hansen og Heina í Skorini.
Sí eisini