Vágskálin

Vágskálin: Heimastýri í heimspolitikki og monologar
30-04-2025

Sámal Matras ummælir bókina "Heimsins nalvi" um føroyskan uttanríkispolitikk, og vit hoyra, hvørjir monologar vunnu virðislønir í sambandi við árligu skrivikappingina hjá Runavíkar kommunu

Uttanríkistænastan hjá Føroya landsstýri hevur verið virkin síðan 1998, men viðurskifti uttan úr heimi hava rinið við Føroyar nógv longri enn so. 

Í bókini "Heimsins nalvi - føroyskur uttanríkispolitikkur í fjórðingsøld" nevnir Hans Andrias Sølvará, at longu undir Napoleonskríggjunum fór Nólsoyar Páll at virka fyri føroyskari skipasigling og fríhandli. 

Undir fyrra heimsbardaga vendu føroyingar sær beinleiðis til bretar at biðja um smidligari vøruflutning til Føroya, og tá bretar hersettu Føroyar í 1940, mótmælti løgtingið hersetingini, og bretar viðurkendu stutt eftir Merkið. 

Árni Olafsson lýsir, hvussu føroyska fiskimarkið fór úr trimum fjórðingum út á 12 fjórðingar í 1950'unum og 60'unum, og hvussu tað at enda varð flutt út á 200 fjórðingar í 1977. Eisini lýsir hann gongdina í EEC-málinum.

Aðrar greinir í bókini lýsa makrelstríðið í 2013, Huawei-málið á Føroya Tele, Føroyar í veðurlagsbroytingum, umdømi Føroya uttanlands, føroysku sendistovurnar o.s.fr.

Sámal Matras, samfelagsfrøðingur, heldur, at bókin er sera væl egnað til undirvísing í miðnámsskúlum og á Setrinum. Tær 15 greinirnar í bókini eru eitt sindur misjavnar, men yvirhøvur er talan um eina sera upplýsandi bók, heldur hann.

Vit vóru eisini við, tá virðislønirnar í sambandi við skrivikappingina hjá Runavíkar kommunu vórðu handaðar fríggjakvøldið. Rannvá Gaard Fossaberg lesur vinnandi monologin, "Stovnsrøkt", sum Svanna Jákupsdóttir skrivaði.

Uni Arge leggur til rættis.

Vágskálin

Vágskálin er sending við mentanarligum ummælum.

Tveir ummælarar eru við hvørja ferð, og í flestu førum verða bøkur vigaðar á vágskálini.

Ummælini verða gjørd sum samrøður í útvarpsstovuni, og brot verða spæld úr tí, sum ummælt verður.

Á vágskálina kunnu eisini verða lagdir sjónleikir, framsýningar og framførslur. Serlig rák í tíðini verða viðhvørt vigað og viðgjørd.

Uni Arge leggur til rættis.

Á vágskálini hesaferð er sjálvævisøgan "Stríðið er vunnið" eftir Gerhard Lognberg
17-12-2025
Til ummælis hesaferð er bókin "Suðuroyar-Dánjal - lív og yrki" eftir Jan Erik Simonsen
10-12-2025
Á vágskálini hesaferð eru yrkingasøvnini "Bók" eftir Lív Mariu Róadóttir Jæger og "Skorpur" hjá Oddfríði Marna Rasmussen
03-12-2025
Vágskálin: Alt lagt á blik í ógvusligari søgu
26-11-2025
Til ummælis hesaferð er sjálvævisøgan um Stanley Samuelsen, sum Hilmar Jan Hansen hevur skrivað
19-11-2025
Til ummælis er bókin ?Hvør ansar eftir leiðaranum, tá ið hart leikar á? eftir Helga Rasmussen
12-11-2025
Vágskálin hesaferð snýr seg um søgubókina "Westward Ho" eftir Helga Jacobsen, journalist
29-10-2025
Á vágskálina hesaferð verður løgd bókin "Hvør at tæna øðrum" um Føroya Keypssamtøku
10-10-2025
Sendingin hesaferð snýr seg um skaldsøguna "1804" eftir Rúna Bjarkhamar. Eilen Anthoniussen og Hans Jacob Kollslíð ummæla
01-10-2025
Til viðgerðar er stuttsøgusavnið "Gentan á barnaheiminum" eftir Birnu Breckmann, og vit eru til bókaframløgu í Føroya Keypssamtøku.
07-05-2025
Í sendingini ummælir Ben Arabo bókina "Soldat", og Michael Koba ummælir nýggja føroyska filmin "Seinasta paradís á jørð".
15-04-2025