Nón

Rættindini hjá sámum eru bøtt nógv
05-02-2019
"Fornorskningspolitikken" kúgaði sámiska mentan. Men hann varð avtikin í 1950´unum, í dag eru rættindini hjá sámum nógv betri, vísur professari á

Sámar er fólkaslag sum heldur til í Norðurnorra, Norðursvøríki, Norðurinnlandi og Norðurvestur Russlandi.

FN hevur viðurkent sámar sum upprunafólkaslag, og gevur hetta sámum rætt at varðveita og menna teirra handverk, mál, útbúgving, reindýrahald, siðvenjur og samleika.
Men rættindini hjá sámum hava ikki altíð verið góð. Í 100 ár, frá umleið 1850, var almenni norski politikkurin, at sámarnir skuldu assimilerast í norska samfelagið. Tað vil siga, at teir skuldu gerast líka sum norðmenn. Hesin politikkur verður nevndur "fornorskningspolitikken", og hevði millum annað við sær, at sámiskt mál varð forboðið í skúlanum heilt til 1950- og 60-árini.

Men hesin politikkur varð avtikin í 1950´unum, og síðani eru rættindini hjá sámum bøtt munandi. Í 1956 var eitt sáma-ráð sett á stovn, og síðani hevur verið arbeitt fyri at varðveita og menna sámiska mentan og mál. Í 1989 varð Sámatingið stovnað í Norra, sum skal styrkja politiska leiklutin hjá sámum og tryggja sámum rættvísa viðferð.

Í dag eru bæði rættindini hjá sámum, og sjálvsfatanin hjá sámum góð. Tað sigur Else Grete Broderstad, professari í sámiskum viðurskiftum á Universitetinum í Tromsø.

Nón tosaði við hana í samband við tematýsdagin um sámar.
 

Nón

Sending, sum var at hoyra í útvarpinum frá 2017-2022. Nón er løtan á degnum um trítíðina seinnapart. Nón er eisini ein sending í útvarpinum, har karmurin er mentan og samfelag.  
Framsýning við Gudrun Hasle og Savnandi Savndsdagur
01-06-2022
Gudrun Hasle er listakvinna og orðblind, og nýtir orðblindi í listini. Hon heldur, at vit kunnu missa áhugaverdar røddir, um orðblind ikki tora at úttala seg.
01-06-2022
1. oktober verður Marita S. Dalsgaard fyrisitingarstjóri á Sydhavn Teater í Danmark.
31-05-2022
Tað er framvegis tørvur á at varpa ljós á sálarsjúkuøkið í Føroyum, sigur Grækaris Djurhuus Magnussen, sum júst hevur latið úr hondum bókina "Sálareyga - Sinnisbati 40 ár"
31-05-2022
Bókin "Sálareyga - Sinnisbati 40 ár" og Marita S. Dalsgaard nýggjur fyrisitingarleiðari í Sydhavn Teater.
30-05-2022
Ria Tórgarð er ein teirra, sum hevur fingið listafólkaløn í trý ár, og ætlanirnar eru nógvar.
30-05-2022
Ria Tórgarð og listafólkalønin. KOKS og Føroyasmakkur
27-05-2022
Høgni Djurhuus hugleiðir um vikuna, sum fer
27-05-2022
Tarira 20 ár. Samkirkjudagar í Vágum.
25-05-2022
Nýggi leikurin "Løsrivelsen" kannar, hvørjar støður og kenslur standast tann dagin, tá Grønland og Føroyar loysa frá Danmark.
25-05-2022
Sjónleikur um loysing. Nýtt listarit - Túsundritið - kemur út.
23-05-2022
Tatoverað list. Musikkskúlafestivalur. Høgnatáttur.
20-05-2022