Vitan

Vitan: Seyðabrævið
22-11-2012
Seyðabrævið er elsta miðaldarrit sum vit eiga í Føroyum. Vanliga uppfatanin er, at tað er ein rættarbót, sum var givin Føroyum, men so er ikki!

Ein vanliga uppfatan av Seyðabrævinum hevur verið, at tað er ein rættarbót, sum varð givin Føroyum orsakað av at norsku lógirnar ikki passaðu til føroyskar umstøður, fyrst og fremst tí at Føroyar eru annarleiðis landafrøðiliga, og tí at føroyskt seyðahald hevði ment seg annarleiðis. Orsakað av hesum vendu føroyingar sær til Hákun Magnusson kong og bóðu hann um at fáa eina rættarbót. Hann vendi sær síðani til Erlend biskup og Sjúrð, løgmann í Hetlandi, at seta saman eina lóg, sum passaði betur til føroyskar umstøður.

Men í nyggjari greining av Seyðabrævinum, sum Oddur á Lakjuni, søgufrøðingur við sergrein í norðurlendskari miðaldarsøgu, vísir hann á, at tað vóru aðrar umstøður og tilelvingar, enn at norsk lóg ikki passaði til føroyskar umstøður, sum vóru orsøk til, at Seyðbrævið varð skrivað. Oddur vísir á, at Føroyar høvdi, aðrenn Seyðabrævið varð skrivað, egnu lógbók viðvíkjandi seyðahaldi í Føroyum, sum virkaði væl áðrenn norsk lóg kom alment í gildi í Føroyum.
 

Hoyr sendingin um Seyðabrævið her:

Vitan

Vitan er sending, har Kári Sólstein fer í dýpdina við einum ávísum evni og tosar við serfrøðingar um tað. Hetta er sendingin, har serfrøðin fær gott pláss, og evni verða útbreidd. Ætlanin við sendingini er at loyva serfrøðingum og granskarum framat at dýpa sína vitan á ein fólksligan hátt, umframt at skapa virðing fyri gransking í Føroyum. Evni í sendingini eru alt frá tara til krabbamein.
Dávid Arge Klevang Petersen, vísindamaður á DTU Space, greiðir frá rovarnum Perseverance, ið hann hevur verið við til at ment.
30-07-2020
Sending við stuttum vísindasøgum og tónleiki
03-08-2018
Sending við smáum vísindasøgum og tónleiki
26-07-2018
Sending við smáum vísindasøgum og tónleiki
20-07-2018
Sending við smáum vísindasøgum og tónleiki
13-07-2018
Sending við smáum vísindasøgum og tónleiki
06-07-2018
Mett verður at elsta búseting í Klaksvík er í Vági, sigur Hans Andrias Sølvará. Er tað rætt, skulu vit heilt aftur til ár 800 - 900
04-05-2018
Eygleiðingar vísa, at magnetiski norðpólurin flytur seg søguliga skjótt í hesum tíðum, og heldur gongdin fram verður hann í Sibiria um 25 ár
03-05-2018
Stór íleguverkætlan skal siga okkum, hvørjir víkingarnir vóru sum tóku land. Út frá ílegunum, fer eisini at bera til at vísa, hvussu tey sóu út
20-07-2017
Í ættarbandsskránni, hjá Ílegusavninum, sæst, at av teimum 158000 føroyingunum, sum eru skrásettir gjøgnum tíðina, eru so at siga øll skyld
18-07-2017
Elisabet hevur funnið útav at arvamassin hjá silvurfiskinum er 2,5 milliardir basar og at tað eru tvær ættir av silvurfiskum í Føroyum
12-07-2017
Hans Pauli Strøm greiðir frá, hvussu fólkasøgan í Føroyum hevur verið frá 1330 til 2016
24-01-2017