- Tíðindi, mentan og ítróttur
30 ár uttan apartheid
Í dag eru 30 ár síðan apartheid-skipanin varð avtikin í Suðurafrika.
Tað varð hátíðarhildið í høvuðsstaðnum Pretoria, har forsetin Cyril Ramaphosa helt røðu sum leiðari av ANC-flokkinum - flokkurin, sum ofta fær heiðurin fyri at hava fríað tann svarta meirilutan í Suðurafrika frá rasistisku samfelagsskipanini, har tann hvíti minnilutin stýrdi øllum.
Tað var 27. apríl í 1994, at ANC-flokkurin hjá Nelson Mandela vann tað fyrsta frælsa valið í Suðurafrika. Síðan tá hevur ANC-flokkurin havt politiska valdið í landinum.
Men hesi 30 árini hava verið merkt av trupulleikum í Suðurafrika, sum stríðist við stórt fátækadømi og ójavnað.
Apartheid er ikki longur, men framvegis livir ein meiriluti av svarta fólkinum, sum telur meir enn 80 prosent av samlaða suðurafrikanska íbúgvatalinum uppá 62 milliónir, í stórum fátækadømi.
Almenna arbeiðsloysið er 32 prosent, sum er tað hægsta í verðini, og fyri ung fólk millum 15 og 24 ár er arbeiðsloysið meir enn 60 prosent. Meir enn 16 milliónir suðurafrikanarar - tað er fjórði hvør íbúgvi í landinum - liva av almennum veitingum.
Og sambært Heimsbankanum er ójavnin millum rík og fátæk størri í Suðurafrika, enn hann er nakra aðrastaðni.
Val verður aftur í Suðurafrika 29. mai, og roknað verður við, at ringa støðan í landinum kann føra til, at ANC-flokkurin fyri fyrstu ferð síðan fyrsta frælsa valið í 1994 kann missa sín avgjørda meiriluta í tjóðartinginum, skrivar ABC News.