Bóndin gevur seyðinum, men fóðrar seyðin

22.01.2020 - 09:25
Lívsstílur
Bóndin gevur seyðinum, men fóðrar seyðin
Tvey sagnorð, sum taka hvør sítt fall, eru geva og fóðra. Tú gevur seyðinum, men fóðrar seyðin. Tað ber ikki til at fóðra seyðinum
Tilvildarlig mynd

'Bóndin gevur seyðinum hoyggj' ella 'Bóndin fóðrar seyðin við hoyggi.'

Summi sagnorð kunnu standa framman fyri bæði hvønnfall og hvørjumfall.

Tey taka bæði hvønnfalsávirki og hvørjumfalsávirki:
'Bóndin gevur seyðinum'. Hvørjum gevur hann? Seyðinum - hvørjumfall.

Okkum nýtist ikki at siga, hvat seyðurin fær - hann fær at eta. Men vit kunnu leggja aftrat: 'Bóndin gevur hoyggj.' Hvat (ella hvønn) fær seyðurin? Hoyggj - hvønnfall.

Vit geva eisini øðrum: kettuni, hundinum, hønunum, neytunum, rossunum.

Men eftir at tey, sum geva kríatúrum, eru farin at keypa fóður, eru summi farin at fóðra í staðin fyri at geva. Og so verður onkuntíð sagt: 'Bóndin fóðrar seyðinum'. Men tað er skeivt, tí 'fóðra' kann ikki taka hvørjumfall.

'At fóðra' kann bara taka hvønnfall: 'Bóndin fóðrar seyðin'. Og vit kunnu fóðra kettuna, kúnna og rossið.

Skulu vit tilskila, hvat seyðurin fær, tá ið hann verður fóðraður, so mugu vit hava eina fyriseting aftrat: 'Bóndin fóðrar við hoyggi'. Við hvørjum? Við hoyggi - hvørjumfall.

So tá ið vit siga 'fóðra' er tað beint øvut av at 'geva': Tann, sum fær, er hvønnfall, og tað, sum verður givið, fær 'við' frammanfyri og verður hvørjumfall: við hvørjum.
- Men vilja vit hava snøgt og lætt mál, er betri at brúka orðið, geva: 'Bóndin gevur seyðinum' - 'Bóndin gevur hoyggj.'

 
Er kopiera
Nýggjastu sendingar í ÚV
Hósdag 25. desember
Tórshavnar Manskór Jólakonsert
201682
Hósdag 25. desember
Ljósið rann av kærkeiks runni (1:2)
201928
Hósdag 25. desember
Guðstænasta úr Mariu kirkjuni
201965
Mikudag 24. desember
Men tað hendi...
201510
Mikudag 24. desember
Jólaheilsanir 2025
201955
Nýggjastu sendingar í SV
Hósdag 25. desember
Guðstænasta úr Havnar kirkju
201972
Hósdag 25. desember
Margreta
201861
Hósdag 25. desember
Jól við Løkin 2025 (1:2)
201869
Hósdag 25. desember
Jól við Løkin 2025 (2:2)
201872
Týsdag 23. desember
Veðrið
201933