Bókin er eftir ein kendan rithøvund

30.10.2019 - 07:05
Lívsstílur
Bókin er eftir ein kendan rithøvund
Ein bók ella eitt verk er eftir EIN kendan rithøvund ella eitt kent listafólk. Bókin ella verkið er ongantíð eftir EINUM kendum høvundi ella fólki
Mynd: Tilvildarlig mynd  

Summar fyrisetingar kunnu bæði taka hvønnfall og hvørjumfall, og eftir er ein teirra.

Tað er ikki altíð so lætt at vita, nær vit nýta hvønnfall og nær hvørjumfall, sigur Elin Henriksen, málkøn, sum hevur gjørt nøkur dømi niðanfyri. 

Fyrsta dømi:
Hvønnfall er um eftirsitandi, um tað, sum liggur eftir ein, uppruna:

  • Hetta er einkjan eftir ein fyrrverandi løgmann.
  • Tað liggur nógv eftir hann.
  • Bókin er eftir ein kendan rithøvund.
  • Eitt listaverk eftir eina dugnaliga listakonu.

Um vit geva listafólkinum ella rithøvundinum eitt navn, so skal tað sigast soleiðis:

Bókin ella verkið er eftir Jákup Olsen, ikki Jákupi Olsen.

Annað dømi: 
Hvørjumfall er í sambandi við rørslu, kenslur o.a.:

  • Børnini fóru eftir bóltinum.
  • Hann leitar eftir onkrum.
  • Mær leingist eftir henni.
  • Kettan rennur eftir músini.
  • Bóndin fór í hagan at hyggja eftir seyði.

Triðja dømi:
Stendur eitt staðarhjáorð framman fyri eftir, so er altíð hvørjumfall:

  • Ættin er út eftir firðinum.
  • Báturin kemur inn eftir vágni.
  • Tey ganga niðan eftir gøtuni.

Fjórða dømi:
Í sambandi við tíð mugu vit spyrja, um talan er um tíðarskeið ella tíðarfesting.
Tíðarskeið (ígjøgnum eitt tíðarskeið) tekur hvørjumfall:

  • Har hendi nógv eftir einum degi.
  • Húsini vóru bygd eftir einum ári.
  • Eftir einari viku hevði hon tjent seks túsund krónur.

Fimta dømi:
Tíðarfesting (tá ið vit kundu sagt 'aftan á') tekur hvønnfall:

  • Eftir tann dag sóu vit tey ongantíð aftur.
  • Eftir jól fara dagarnir at leingjast.
  • Eftir tveir mánaðir á sjúkrahúsi var hon umsíðir frísk.

Ein góð tummilsregla fyri, nær fyrisetingin, eftir, í hesum førinum stýrir hvønn- ella hvørjumfalli er orðið, aftaná.

Kanst tú seta aftaná inn í staðin fyri eftir, er tað hvønnfall. Kanst tú ikki seta aftaná inn í staðinfyri, er tað hvørjumfall.

 
Er kopiera

Tak niður

Nýggjastu sendingar í ÚV
Fríggjadag 26. juli
Vikuskiftið 26 juli 2024
178531
Fríggjadag 26. juli
Tinganes
178485
Fríggjadag 26. juli
Hvalastøðin við Áir
178484
Fríggjadag 26. juli
Einahandilin í Klaksvík
178483
Fríggjadag 26. juli
Morgunlestur fríggjadagur 26. juli 2024
178383
Nýggjastu sendingar í SV
Fríggjadag 26. juli
Veðrið
178526
Týsdag 23. juli
Olympiski dreymurin
178369
Týsdag 23. juli
Veðrið
178367
Mánadag 22. juli
Hin rusuti á Aconcagua (4:10)
177776
Fríggjadag 19. juli
Veðrið
178247