Heitasti oktober í 40 ár

Oktober gjørdist 0,69 stig heitari enn miðalhitin í øllum heiminum í sama mánaði árini frá 1981 til 2010.

Tað ger oktober til tann heitasta mánaðin, ið er skrásettur, síðani byrjað varð at innsavna dáturnar í 1979, sambært danska TV2.

Fjórða hitametið í ár

Hetta svarar til eina alheimsupphiting uppá 1,3 stig síðani árini 1850-1900, sum veðurlagsbólkurin hjá Sameindum tjóðum hevur brúkt sum fast mát.

Fimm teir heitastu oktobermánaðarnir í søguni eru mátaðir tey síðstu fimm árini, ímeðan hetta er fjórðu ferð í ár, at ein mánaður hevur sett nýtt hitamet.

Og hitamet er nakað, vit tað sama kunnu venja okkum við, sigur Sebastian Mernild, professari í veðurlagsfrøði. sambært danska TV2.

Í støðum upp í fimm stig heitari

– Nýggj hitamet eru sett í fleiri umførum tey seinnu árini. Tá so nøgdin av koltvísúrni í lofthavinum eisini økist, økjast sannlíkindini fyri øðrum hitametum eisini, sigur Sebastian Mernild.

Tað var serliga á norðaru hálvkúluni, at hitin í oktober í ár var hægri enn vanligt hevur verið í 40 ár.

Í so at siga øllum tí arktiska økinum, í eystara partinum í USA og Kanada og í stórum pørtum av Miðeystri, Norðurafrika og norðara partinum í Russlandi, vóru tað í støðum fimm stig heitari enn vanligt í oktober.

Onkrastaðni var kaldari

Hinvegin vóru eisini nøkur støð, har tað í oktober var kaldari enn vanligt. Har vesturi í USA og í Norðurskandinavia var oktober óvanliga kaldur.

Tað vísa mátingar hjá Copernicus, ið skrásetir veðurlagshagtøl. Í Noregi var oktober tann kaldasti í 10 ár, og í Karesounda, har norðuri í Svøríki, vórðu mátað -23,9 stig síðst í oktober.

Hetta er, sambært svensku veðurstovuni, SMHI, mesti kuldin, sum er mátaður har á leiðini ein oktober mánað síðani 1984.

Nøgdin av koltvísúrni øktist eisini

Samstundis, sum oktober í ár gjørdist tann heitasti oktober mánaðurin í 40 ár, økist nøgdin av koltvísúrni í lofthavinum eisini.

Nøgdin av koltvísúrni hevur ongantíð verið so stór sum nú ein oktober mánað, síðani byrjað varð at máta koltvísúrni seint í 1950-unum.

Ein ørgrynna av heimsins londum hava annars í Parísavtaluni bundið seg til, at minka nógv um útlátið av koltvísúrni fyri at avmarka alheimsupphitingina.