- Tíðindi, mentan og ítróttur
Málteigurin
Tá ólavsøka nærkast, stingur ivi seg ofta upp, um ólavsøka skal skrivast við stórum, og um hon skal hava tvey s. Men tað rætta er hvørki av hesum.
Um ikki ólavsøka er fyrsta orðið í einum setningi, verður hon skrivað við lítlum, og hon hevur bara eitt s.
- Orsøkin til eina s'ið er at finna í upprunanum, greiðir Elin Henriksen, málkøn, frá.
Upprunin til orðið er ólavs-vøka, sum var ein vøkunátt. Í katólskari tíð var vanligt, at halgimenni høvdu sín egna minnisdag, og at náttin undan einum slíkum degi var hildin sum vøkunátt, har fólk sótu uppi alla náttina. Dagurin til minnis um Ólava Heilaga var deyðadagur hansara, 29. juli, og náttina fyri var ólavs-vøka.
Í framburði er v'ið dottið burtur, so tað er blivið til ólavsøka. Tað sama er hent við t.d. jóansøku og syftunsøku. S'ið er upprunaliga hvørsfall av navninum: Ólavs, Jóans, Syftuns, men vit eru farin at fata tað sum part av seinna liði og hava fingið orðið søka, brúkt í føstum orðingum sum t.d. 'millum søkurnar': tíðin millum jóansøku og ólavsøku ella jóansøku og syftunsøku.
So er spurningurin, hví 'søkurnar' verða skrivaðar við lítlum.
Tað er reglan og heilt vanligt hjá okkum, at nøvn á mánaðum, vikudøgum, hátíðum og hátíðardøgum verða skrivað við lítlum: juli (hóast mánaðurin hevur navn eftir Juliusi), hósdagur (eftir Þór), jól, páskir, flaggdagur - og so eisini ólavsøka, jóansøka, pátriksmessa, tollaksmessa og aðrir dagir, sum eru nevndir eftir sernavni.
Tí ella ta
Eitt annað evni í dagsins sending snýr seg um, at kenniorðið, tí, tekur yvir, meðan ta uttan ð dettur burtur. Fólk siga tí gentuna, tí taskuna og tí lampuna heldur enn ta gentuna, ta taskuna og ta lampuna. Munurin er hvønn- og hvørjumfall.
- Sigur tú, eg fór avstað við tí taskuni, er í lagi at siga tí, men sigur tú, eg vil hava tí taskuna er tað skeivt, sigur Elin Henriksen.
Tummilsreglan er, at endar navnorðið við i, skal kenniorðið, tí, brúkast, og endar navnorðið við a, skalt tú brúka ta.