Fríggjadagin 25. mars er Móðurmálsdagur, og í hesum sambandi hevur Elin Henriksen, málkøn, eitt uppskot um, hvussu vit øll kunnu gera okkara til at varðveita málið hjá okkum so fjølbroytt sum gjørligt, so tað kann vaksa og fylla meira, heldur enn at víkja fyri einsháttaðum og útlendskum orðum.

- Um nú øll fara at spyrja onkran av teimum elstu, sum tey hava samband við, um okkurt orð, sum tey gomlu kenna, men sum ikki verður brúkt longur. Helst eitt orð, sum ikki lýsir eitthvørt, ið er farið í søguna, men okkurt vanligt fyribrigdi, kenslu ella hugtak, greiðir Elin Henriksen frá og leggur afturat, at tá ið tú so hevur fingið hetta orðið, fert tú og spyrt onnur í tínum egna ættarliði ella har á leið, um tey kenna hetta orðið. Møguliga biður tú tey gita merkingina, og á tann hátt fáa tit eitt prát um tað.

Sjálv varð eg bilsin nú ein dagin, tá ið eg brúkti orðið 'títlingsbrestur' ella 'títlingabrestur, og eingin, sum var yngri enn eg, kendi orðið. Tó var ein, sum er næstan javngamal við meg, sum visti, hvat tað var, sigur Elin Henriksen og leggur afturat, at orðið merkir tað sama sum at 'knipsa' við fingrunum.

- Heilt vanligt orð í mínum uppvøkstri, púra sjálvsagt at nýta - og eg havi als ikki varnast, at tað er horvið.

Kili og Kina

Hví siga vit Kili við kji ljóði, men Kina uttan, vil lurtari hava at vita.

Reglan er galdandi fyri arvorð, og tá ber til at siga, at 'k-i sigur kji, k-e sigur kje'. Men næstan líka leingi, sum vit hava átt føroyska stavseting, hava vit havt orð, har hetta ikki er galdandi.

Dømi:

Transkribering

Tað eru fastar reglur fyri, hvussu russisk nøvn/heiti skulu transkriberast til tey ymisku málini, og hesar eru heilt ymiskar í enskum og donskum.

Hendan greinin á kvf.fo vísir dømi um blanding av tí enska og danska mátanum at transkribera uppá.

staving_ukrainskt.jpg

Her eru reglurnar fyri danskt, norskt og svenskt.

Og her er ein grein frá danska málráðnum um økta áhugan og tørvin fyri at transkribera ukrainsk nøvn.

Lurtarin heldur tað vera meir hóskandi at nýta tær donsku reglurnar enn tær ensku í føroyskum, og Elin Henriksen er samd.