Høgni Mohr: "Eingin kann bestemma, hvat jeg skrivi"

Nýggja bókin "Saga JAM" hjá Høgna Mohr hevur fingið brimið at bróta í føroyska dunnuhylinum.

Bókin, sum rithøvundurin sjálvir lýsir sum eina æviskaldsøga, er um gamla vinmann hansara, Jan Allan Müller, sum longu hevur sent út tíðindaskriv, har hann tekur frástøðu frá bókini og sigur seg í fleiri umførum hava biðið Høgna Mohr um ikki at geva bókina út. 

Jan Allan Müller, Jan Allan Muller

"Saga JAM" er um rokaliga lívið hjá Jan Allan Müller, fótbóltsspælara og vinnulívsmann, søgd í smálutum út frá samrøðum við Jan Allan Müller. Heilt frá barndómi, til Jan Allan Müller verður dømdur fyri fíggjarsvik.

Men samstundis sigur høvundurin, at hetta er ein skaldslig bók.

Ingi Rasmussen, journalistur, hevur hitt Høgna Mohr, rithøvund. 

saga JAM

Jeg eri rithøvundur

Ingi Rasmussen spurdi millum annað Høgna Mohr. 

Hví hevur tú skrivað hesa bókina?

"Jeg havi skrivað bókina, tí jeg eri rithøvundur."

Útlevera tú ikki lívið hjá einum vinmanni?

"Tað einasta, sum jeg ynski við mínum skaldskapi, er at taka brotstykkir - ella byggisteinar - úr veruleikanum og at pallseta teir sum eitt slag av poesi og vónandi sum list, sum er leyst av tí, ið bindur okkum niður til jørðina - tað sum jeg kalli fyri sosialt atlit, sum eru komin út á prenti í Føroyum."

Jan Allan Müller hevur sjálvur sagt, at hann fyri tveimum árum síðani hevur sagt við teg, at hann ikki vildi hava, at hendan bókin bleiv skrivað. Hví so kortini?

"Jeg havi onga viðmerking til tað, sum tú siterar Jan Allan Müller fyri. Men jeg havi skrivað eina bók, sum er mín egna bók, og tað hevur ikki nakað við nakran annan persón at gera. Og eingin kann bestemma, hvat jeg skrivi ella lati vera við at skriva."

Ofrar tú ikki tykkara vinalag, fyri at skriva hasa bókina?

"Min støða til Jan Allan Müller er óbroytt."

Har er ein ógvuliga kend video at finna á youtube. Har tú sjálvur, Jan Allan og ein triði vinmaður í fegnast í ovfarakæti, tá ið Føroya vinna á Eysturríki. Tit hálsfevnast og bróta lampuna undir loftinum, tá ið Torkil Nielsen skorar. Væntar tú, at tit nakrantíð fara at hálsfevnast aftur, eftir hesa bókina?

"Ja."

Summarsólstøður í Sandagerði, brenna bál, Høgni Mohr

HOYR ALLA SAMRØÐUNA VIÐ HØGNA MOHR, RITHØVUND, HER: 

Æviskaldsøgan finst ikki

Lydia Didriksen, bókmentafrøðingur, sum hevur skrivað ritgerð um autofiktión, sum snýr seg um at blanda fakta og fiktión, heldur, at Høgni Mohr setir seg millum tveir stólar bókmentaliga.

"Tað stendur ikki á bókini, hvat slag av bók hetta er, men í tí, sum er sent út um bókina, so verður tað sagt, at "Saga JAM" er ein æviskaldsøga. Men tað er einki, sum eitur ein æviskaldsøga. Antin er tað ein ævisøga, ella er tað ein skaldsøga. Ævisøgan er forpliktað upp á sannleikan, og tað, sum mann skrivar í einari ævisøgu, skal vera satt. Meðan skaldsøgan er fiktivt, íspunnið, og sum yvirhøvur ikki er forpliktað upp á sannleikan. So tá Høgni Mohr setir seg har [millum tvær bókmentaligar sjangrur], so fær hann frælsi egentliga til at gera sum hann vil við faktiskt tilfar."

Lydia Didriksen

Lydia Didriksen skilir eisini millum Jan Allan Müller í bókini, og tann veruliga Jan Allan Müller. 

"Eg vil siga tað, at  Jan Allan Müller í tekstinum er ikki tann sami sum tann, ið gongur ímillum okkum. Hann er ein fiktivur persónur, ein søgufigurur, í einum søguheimi. Men tann [Jan Allan Müller], sum hann [Høgni Mohr] skrivar út frá, hann stendur í einum fólkayvirliti í onkrum býi í Danmark og gongur á tveimum beinum. Men teir hava egentliga einki við hvønn annan at gera."

HOYR ALLA SAMRØÐUNA VIÐ LYDIU DIDRIKSEN, BÓKMENTAFRØÐING: